'Bestaanszekerheid is meer dan een hip woord'

Blog door Lilith Smidts-Lefever

In de moderne samenleving is "bestaanszekerheid" een term die steeds vaker opduikt in beleidsdiscussies en politieke debatten. Het lijkt een hip woord te zijn geworden, dat vaak wordt geassocieerd met de basisbehoeften van mensen, zoals onderdak, voedsel en kleding. Deze basisbehoeften zijn inderdaad van cruciaal belang, maar het gevaar dreigt dat we het concept van bestaanszekerheid reduceren tot niets meer dan bed-bad-broodoplossingen voor mensen in nood.

Bestaanszekerheid, in zijn ware essentie, gaat over veel meer dan alleen de elementaire levensbehoeften. Het gaat niet alleen om het voorzien in de fysieke overleving, maar ook om het waarborgen van de menselijke waardigheid en het scheppen van kansen voor een volwaardig leven. Het omvat het recht op sport, cultuur, sociaal contact, inspraak en participatie in de samenleving.

Belang van kinderrechten
Een belangrijke overweging bij het begrijpen van bestaanszekerheid is het perspectief van kinderrechten. Deze rechten, vastgelegd in internationale verdragen zoals het Verdrag inzake de Rechten van het Kind, dienen als een ideale maatstaf voor wat bestaanszekerheid betekent voor kinderen. Deze rechten erkennen het recht van kinderen op een veilige omgeving, onderwijs, gezondheidszorg, cultuur, sport en sociale interactie. Ze leggen de nadruk op het recht van kinderen om te gedijen en zich te ontwikkelen. Niet alleen fysiek, maar ook emotioneel en sociaal.

Hebben we een beperkte opvatting van bestaanszekerheid, dan zien we bredere behoeften en aspiraties van mensen eerder over het hoofd. Een evenwichtige benadering van bestaanszekerheid erkent dat mensen niet alleen behoefte hebben aan een dak boven hun hoofd en voedsel op hun bord, maar ook aan de mogelijkheid om deel te nemen aan de samenleving, hun talenten te ontwikkelen en hun stem te laten horen.

Holistische benadering omarmen 
Daarom is het nodig dat beleidsmakers, maatschappelijke organisaties en de samenleving als geheel een holistische benadering van bestaanszekerheid omarmen. Alleen door volledige spectrum van behoeften en rechten van individuen te respecteren, kunnen we een samenleving creëren waarin iedereen de kans krijgt om volwaardig deel te nemen aan het leven.

Lilith groeide op in armoede en zet haar ervaringen in bij expertisecentrum Sterk uit Armoede en welzijnsorganisatie DOCK in Utrecht. Ze maakt deel uit van het team van de Alliantie Kinderarmoede en schrijft in haar blog over wat haar bezighoudt.