Kenniskring 4: Armoede op school
Hogeschool Rotterdam, Vereniging Voor Openbaar onderwijs en De Vonk in een panel over armoede op school
8 december 2020
Mariëtte Lusse van de Hogeschool Rotterdam en co-auteur van de Handreiking omgaan met armoede op school, Elles Verschoor van de Vereniging van Openbaar Onderwijs en Bettine Arink van de Vonk hebben vragen beantwoord van de partners in het netwerk over armoede op school.
Download hier de handreiking omgaan met armoede op scholen.
Een aantal van de vragen gingen over signaleren. Hoe kun je nou goed signaleren op school?
Mariëtte geeft de tip om je te verdiepen in de thuissituatie van alle kinderen, niet alleen de kinderen waar je je zorgen over maakt. Dit kun je goed doen met kennismakingsgesprekken aan het begin van elk schooljaar met het kind en zijn/haar ouder(s). Met dit gesprek kun je een mooie ingang creëren om armoede bespreekbaar te maken. Stel bijvoorbeeld de vraag: “Zijn er dit schooljaar voor uw kind belemmeringen om overal aan deel te nemen? Dit kunnen financiële belemmeringen zijn, maar ook andere belemmeringen. Daarnaast heb je hiermee duidelijk gemaakt dat je open staat voor gesprekken van deze aard.
De Vonk ontwikkelde de signalenkaart. Bekijk hier een animatie over de signalenkaart.
Wat kunnen leerkrachten zelf doen in de klas om rekening te houden met kinderen die opgroeien in armoede? Is één van de vragen die de deelnemers stelden. Bettine roept leerkrachten op om zich te realiseren hoe vaak kinderen in het gesprek in de klas onbewust worden uitgesloten. Bijvoorbeeld als kinderen nieuwe schoenen laten zien. Ook na een verjaardag van een kind wordt vaak gevraagd: ‘Wat heb je gehad?’. Je zou dan beter kunnen vragen: ‘Was het gezellig?’ Geef daarom vaker aandacht aan zaken die met immateriële rijkdom te maken hebben. Bijvoorbeeld: ‘Wie heeft een ander geholpen dit weekend?’
Genoemd werd het Arm en Rijk spel voor in de klas. Je kunt er hier meer over lezen.
Eigenlijk moet je de ondersteuning van kinderen die in armoede opgroeien niet af laten hangen van de leerkracht, maar opnemen in het beleidsplan van de school. Zodat het omgaan met armoede goed is ingebed in de hele organisatie. Als Medezeggenschapsraad (MR) heb je instemmingsbevoegdheid over het schoolplan, zo kun je invloed uitoefenen op de keuzes in het beleid. Denk bijvoorbeeld aan dure schoolreisjes en de vrijwillige ouderbijdrage. De wet is gewijzigd inzake vrijwillige ouderbijdrage; kinderen mogen niet meer uitgesloten worden van door de school georganiseerde activiteiten. Vanuit de wet heeft de oudergeleding van de MR instemmingsrecht over de hoogte ouderbijdrage, of deze überhaupt wordt betaald en de besteding daarvan.
Handreiking Vrijwillige ouderbijdrage voor MR.