Nicole Lucassen: 'Op zoek naar werkzame elementen van interventies in aanpak van kinderarmoede'
Op 1 februari 2022 is pedagogisch wetenschapper dr. Nicole Lucassen benoemd tot bijzonder hoogleraar Kinderarmoede aan de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR). De leerstoel is ingesteld door de gemeente Rotterdam en Kinderhulp en maakt deel uit van het nieuwe Onderzoeksprogramma Kinderarmoede. In het programma doet Lucassen, in nauwe samenwerking met lector Kinderarmoede Mariëtte Lusse aan Hogeschool Rotterdam, onderzoek naar de effectiviteit van interventies, gericht op kinderen en jongeren die opgroeien in armoede. Hoe staat het onderzoek er nu voor? En nog belangrijker: wat levert het uiteindelijk op?
Foto door Michelle Muus
Lucassen en Lusse doen niet alleen onderzoek naar de effectiviteit van interventies, maar ook naar professioneel handelen en de professionele structuur rondom gezinnen. ‘Kinderen groeien op binnen verschillende sociale systemen, zoals het gezin. Daarnaast zijn ook andere systemen rondom het opgroeiende kind van belang, zoals de school waar het kind naartoe gaat en de buurt waarin een kind opgroeit. Er zijn vaak meerdere professionals bij de gezinnen betrokken, maar er wordt niet altijd even goed afgestemd welke insteek er wordt gehanteerd en hoe de samenwerking verloopt’, vertelt Lucassen.
Behoeften van het hele gezin staan centraal
Geen gezin is hetzelfde. Daarom is aandacht voor maatwerk in het onderzoek cruciaal. ‘Meer specifieke kennis is nodig. We kijken naar de hulpverlening rondom het gezin en hoe dat wordt afgestemd op de behoeften van het gezin. Wat we bijvoorbeeld veel zien is dat er vooral gewerkt wordt met de ouders en dat de stem van kinderen nog minder naar voren komt, terwijl hun behoeften anders kunnen zijn dan die van hun ouders. Naast ouders gaan we dus met kinderen en jongeren in gesprek en hebben we in het onderzoek expliciete aandacht voor hen. Verder werken we natuurlijk nauw samen met professionals en ervaringsdeskundigen.’
Anders ondersteunen van gezinnen in armoede
Met het onderzoek hoopt Lucassen algemene werkzame elementen te vinden binnen de integrale interventies. ‘Interventies kunnen op verschillende domeinen plaatsvinden. Het gaat niet alleen over geld, maar ook over bijvoorbeeld schuldhulpverlening, opvoeding, contact met scholen en de ontwikkeling van kinderen. Wat doe je op welk moment, met welke gezinsleden? Wat werkt uiteindelijk? En waar kunnen gemeenten op inzetten om de aanpak van armoede effectiever te maken? Met de onderzoeksresultaten hopen we heel specifiek zowel praktijk- als beleidsadvies te kunnen uitbrengen over hoe de structuur rondom gezinnen georganiseerd kan worden. De ambitie is er immers al om gezinnen te ondersteunen, maar de vraag is of de manier waarop het nu geregeld is wel het meest optimaal en efficiënt is. Daar brengt dit onderzoek meer duidelijkheid in.’
De kennis die het onderzoek oplevert, wordt uiteindelijk met verschillende gemeenten en netwerken gedeeld. Daarnaast wil Lucassen ook tijdens het onderzoek kennis blijven ophalen. ‘We weten dat ook op andere plekken veel plaatsvindt wat voor ons als wetenschappers, beleidsadviseurs en praktijkprofessionals erg interessant is. Kennisoverdracht vindt daarom zowel tijdens als na afloop van het onderzoek plaats, om zo goed mogelijk aan te kunnen sluiten bij wat er al gebeurt. En op die manier steeds meer de puzzel te kunnen leggen in de aanpak van kinderarmoede.’
Op dit moment wordt het onderzoek nog voorbereid. Vanaf januari 2023 wordt het onderzoek uitgevoerd. Naar verwachting zijn de resultaten in 2024 beschikbaar, maar ook tussentijds worden opbrengsten gedeeld. Houd daarvoor deze website in de gaten.