Kenniskring 15: Armoede bespreekbaar maken
Armoede bespreekbaar maken: een heel belangrijke, maar soms ook lastige opgave. In de Kenniskring Kinderarmoede van 31 mei vertelden Stichting Positive Minds, Studio 52nd en de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen over hun aanpak. Samen met hen gingen we in op de verschillende manieren om het gesprek op gang te brengen op school, op de werkvloer en onder professionals.
Theatervoorstellingen van Studio 52nd
Rosalie Fleuren is onderdeel van de zakelijke directie van Studio 52nd, een theaterorganisatie voor jongerentheater. Zij spelen voorstellingen op verschillende plekken waarbij er altijd wordt gewerkt vanuit de verhalen van jonge ervaringsdeskundigen en er altijd nagesprekken zijn. Een van de thema’s die zij middels hun werk bespreekbaar wilden maken was armoede.
Fleuren en haar collega’s maken over uiteenlopende, moeilijk bespreekbare thema’s voorstellingen. Maar volgens Fleuren is bij geen enkel onderwerp de schaamte zo groot als bij armoede. ‘Het viel op dat jongeren zich niet herkenden in de term ‘arm’. Daarom zijn wij gestopt met praten over arm en hebben we het over ‘minder dan genoeg geld’ en ‘meer dan genoeg geld’. Dat helpt ook om het onderwerp concreet te maken.’
Vooral op scholen kan de voorstelling het gesprek tussen leerlingen openbreken. Daarom heeft Studio52nd een spin-off gemaakt voor het bedrijfsleven om ook daar en bij gemeenten het gesprek te stimuleren. Door met de voorstelling de schaamte en de stress voelbaar te maken, hopen zij het gesprek te starten vanuit inlevingsvermogen en empathie. En het werkt: iedereen kan iets betekenen in hun rol en er worden andere (beleids)keuzes gemaakt.
Bekijk een trailer van de voorstelling.
Armoede Experience van de HAN
Ook de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) houdt zich bezig met het bespreekbaar maken van armoede. Hierover vertelt Carinda Janssen, onderzoeker bij het lectoraat Versterken van Sociale Kwaliteit, waar het thema armoede een grote rol speelt. Als hogeschool lever je de professionals van de toekomst. Hoe zorg je dat zij goed voorbereid van start kunnen?
De HAN is op zoek gegaan naar een manier om een beleving aan te bieden om mensen echt te kunnen betrekken. Hieruit kwamen verschillende projecten naar voren. ‘Die hebben eigenlijk allemaal te maken met bewustwording’, zegt Janssen. ‘Want je kunt het wel willen bespreken, maar er zijn ook genoeg studenten die zich er helemaal niet bewust van zijn dat dit probleem er is. In dat kader is het goed om te zien dat deze initiatieven niet meer enkel worden aangeboden aan de HAN studenten Social Work, maar ook aan studenten Economie of Rechten. Dat is een belangrijke stap.’
Een van die projecten was de Armoede Experience, in verschillende vormen: een beleefroute, een online versie en een experiment op een congres. Belangrijk is dat alle belevenissen gebaseerd zijn op de levensverhalen van twee ervaringsdeskundigen. Sleutelmomenten uit de levens van Jessica en Arnold hebben ze nagebootst om het gevoel zo goed mogelijk over te dragen aan de deelnemers.
Bekijk de presentatie van Carinda Janssen en lees meer over de Armoede Experience, de #50euroweek en het Zakgeldproject.
Leskisten van Positive Minds
We sloten af met Rochelle Heerema, initiatiefnemer van Stichting Positive Minds. Zij houdt zich bezig met het bespreekbaar maken van armoede onder kinderen. Zij zijn de toekomst en moeten het straks oppakken. Het is belangrijk dat kinderen handvatten krijgen en rolmodellen hebben om beter te weten hoe ze met dergelijke situaties om kunnen gaan.
Daarom voert Positive Minds verschillende programma’s uit op zowel basisscholen als middelbare scholen. Eén daarvan zijn de leskisten voor groep 7 en groep 8 van de basisschool. Door middel van boeken die allemaal een link hebben met armoede, gaan kinderen aan de slag met opdrachten en gespreksstof. Leerkrachten hebben daarbij een signaalfunctie en er zijn dan ook verschillende organisaties om de school heen betrokken. Door samen te werken met de gemeente, maar ook met bibliotheken, maatschappelijke organisaties in de stad en fondsen kan het programma uitgevoerd worden: ‘De kist is een instrument voor het gesprek, maar het moet een samenwerking zijn van alle organisaties in en om de school. We moeten het gezamenlijk doen’, aldus Heerema.
Bekijk de presentatie van Positive Minds.